RECYCLING HAÏTI : VAN PUIN NAAR WONINGEN
In Haïti hebben wij alle voorbereidingen getroffen om onze eigen lokale betonrecycling fabriek te realiseren. Als aandeelhouders en manager van The Mobile Factory (TMF) bestond onze verantwoordelijkheid in Haïti voornamelijk uit het definiëren van de financiële en economisch elementen in onze ‘People, Planet & Profit’ (PPP) propositie. Dit is – gezien de kenmerken van Haïti – veel uitdagender dan menigeen zou verwachten.
BETON MARKT HAÏTI
Het analyseren van de beton (-blokken) markt in Haïti is een vrij lastige aangelegenheid. Er zijn slechts enkele middelgrote beton (-blokken) producenten aanwezig. Het merendeel van de stenen wordt door individuen en / of zeer kleine ondernemingen geproduceerd, die zich letterlijk op de hoek van de straat bevinden. Uiterlijk lijkt hun portfolio identiek aan de stenen van de middelgrote producenten. Hun prijzen zijn bovendien vrij overeenkomstig. De ware uitdaging bevindt zich in de kwaliteit van de stenen: hierin zijn grote verschillen van toepassing.
Een belangrijke oorzaak van de kwaliteitsverschillen is het ontbreken van wetgeving voor betonproducten. De Haïtiaanse overheid publiceert weliswaar kwaliteitsrichtlijnen. Deze zijn – zeker naar westerse maatstaven – nogal laag. Echter het overgrote deel van de ‘producenten op de hoek van de straat’ beschouwt deze richtlijnen als onacceptabel hoog. Zodoende wordt is de kwaliteit (sterkte) van het merendeel van de betonblokken in Haïti onder de officiële richtlijn. Aan de andere kant wordt de richtlijn ook door de middelgrote producenten genegeerd: zij producenten doorgaans betonblokken die (aanzienlijk) sterker zijn dan de officiële richtlijn.
BUSINESS MODEL HAÏTI: RECYCLING KETENOPLOSSING
Door het gebrek aan wetgeving – laat staan naleving – is ook de samenstelling van de betonblokken in Haïti erg divers. In westerse landen zijn min of meer vaste betonrecepten van toepassing, bestaande uit cement, water, zand en stenen. In Haïti is dit niet het geval. Dit werd het best geïllustreerd nadat wij lokaal het gewicht van stenen hadden geanalyseerd. Alhoewel de stenen een identieke vorm, grootte en uiterlijk hadden, wogen de stenen ‘van de hoek van de straat’ vaak minder dan 10 kg, waarbij de stenen van de middelgrote producenten 18 (+) kg wogen…
Een bijkomende uitdaging om een concurrerende business case te creëren – gebaseerd op het produceren van top kwaliteit betonnen stenen – is het gegeven dat veel van de betonblokken producenten ook leveranciers zijn van de grondstoffen van beton (zand en stenen). Zodoende is de gehele keten een oligopolie en moeilijk te betreden voor anderen (en zeker voor buitenlanders). Een bijkomend probleem bij het betreden van de markt, is dat het recyclen van beton nieuw is in Haïti. Ondanks dat de kwaliteit van gerecyclede stenen hoger is dan die van traditionele betonnen stenen, zijn de bestaande marktspelers vrij doortastend in het weren van deze innovatie.
Gebaseerd op de realiteit dat een fair level playing field ontbreekt, hebben wij een nieuw business model ontwikkeld. De kern van dit model bestaat uit een realiseren van een verticale ketenoplossing: een turn key benadering om puin te transformeren in woningen voor de achtergestelden, gecombineerd met een microkrediet.
VOORBEREIDINGEN GEREALISEERD
Een locatie in Port au Prince is inmiddels verkregen. Een lokale Haïtiaanse partner deelt onze visie en heeft besloten om een partner in onze joint venture te worden. Zijn inbreng bestaat o.a. uit het bieden van zijn locatie in Port au Prince voor het produceren van de gerecyclede betonblokken en voor het bouwen van woningen. Daarnaast levert hij ook ‘launching customers': veel van zijn (middeninkomen) medewerkers hebben een tekort aan fatsoenlijke woonruimte. Met een nette financiering zijn deze mensen in staat om woningen aan te schaffen. De volgende stap is de daadwerkelijke operationele start.